ALIŞKANLIKLAR KÜÇÜK YAŞTA KAZANDIRILIR

Çocuk ve sağlık eğitimi                                                                   27.10.2013

Sağlık eğitimi; çocukların sağlıklı bir hayat yaşayabilmeyi genç yaşlarda öğrenebilmeleri bakımından son derece ö-nemlidir. Erken yaşlardan itibaren sağlık eğitimi vermek ve öğrendiklerini alışkanlık hâline getirmelerini sağlamak, çocukların hem kendi sağlıkları, hem de çevre sağlığı konusunda bilinçli bireyler olarak yetişmelerine yardımcı olur.

Her çocuk kendine has eşsiz bir kişilikle doğar. Bu eşsiz kişilik, yıllar geçtikçe gelişmeye başlar. Anne-baba olarak bizlerin görevi, onların sağlıklı olarak büyümelerini ve özgün bireyler olarak kişisel gelişimlerini devam ettirmelerini sağlamaktır. Kişisel sağlığın öneminin anlaşılabilmesi için, erken yaşlarda eğitime başlanması gerekir. Çocuğun sağlıklı bir birey hâlinde büyümesi ancak sağlık konusunda bilinçli olan bir aile ortamında mümkün olabilir. Çocuğun fizikî olarak sağlıklı bir şekilde büyümeye devam etmesi, zihinsel gelişiminin de sağlıklı bir biçimde devam etmesine yardımcı olur. Sağlık eğitimi, sadece beden sağlığıyla ilgili şeyleri öğretmekle sınırlı değildir. İyi bir sağlık eğitimi aynı zamanda çocuğun zihinsel sağlığına da faydalı olur. Verilecek eğitim ile çocuğun bakış açısında ve tutumlarında olumlu yönde değişimler meydana gelir.  “Önlemek tedavi etmekten daha iyidir” felsefesi sağlık konusunda hâlâ doğru bir yaklaşım olarak kabul edilir. Çocuğa sağlık eğitimi verilirken öğretilmesi gereken önemli hususlardan bir tanesi hastalıklara karşı nasıl korunma sağlanacağıdır. Önleyici tedbirler konusunda çocukları bilgilendirmek, onlarda bir uyanıklık ve bir bilinç oluşturmak öncelik verilmesi gereken meselelerdendir. Sağlıklı bir hayat için bu uyanıklık ve bilincin istikrarlı bir şekilde devam etmesi gerekir. Çocuklara sağlıklı hayat kültürünü kazandırırken öncelikle yapabilecekleri küçük ve basit şeyleri öğretmek gerekir. Bilgilerini arttırmaya devam etmek; yaşlarına uygun görevler verip uygulamalar yaptırmak son derece önemlidir. Sağlık eğitimi kapsamında çocuklara kazandırılabilecek bazı alışkanlıklar Şahsî temizliği koruma: Yemekten önce ve sonra elleri sabunla yıkama; tuvalet adabına ve sonrasındaki temizliğe dikkat etme; dişleri günde en az iki kez fırçalama; düzenli olarak banyo yapma; tırnakları kesme, sonrasında elleri ve ayakları temizleme; daima temiz ve düzenli elbiseler giyme, ayakkabılarını boyama; saçları tarama… Bu alışkanlıkları çocukların yaş seviyelerine göre kazandırmaya çalışmalıdır. Çevreyi temiz tutma: Sağlıklı bir hayat sadece şahsî temizliğe dikkat etmekle elde edilmez; aynı zamanda bizi kuşatan çevreyi temiz tutmaya da önem vermek gerekir. Çocuğa yaşadığı evi ve çevreyi temiz tutmanın gerekliliği anlatılmalı, ondan buna uygun davranışlar beklendiği hatırlatılmalıdır. Meselâ, kendi odalarını temiz ve düzenli tutma alışkanlığını kazanmaları konusunda; çöpleri çöp kutusuna atma hususunda; banyo ve tuvaleti temizleme gibi işlerde görev vermek suretiyle onlara yardımcı olunabilir. Sağlıklı beslenme: Sağlık eğitiminin amaçları arasında çocuklara sağlıklı gıdalarla beslenmeyi öğretmek de vardır. Çocukları, hijyenik olmayan yiyeceklerden ve abur-cubur tabir edilen gıdalardan uzak durmaları konusunda bilinçlendirmek gerekir. Ayrıca obeziteye yol açacak derecede yemeyi engellemek; msg (mono sodyum glumat/lezzet arttırıcı gıda katkı maddesi), tuz ve yüksek şeker içeren gıdaları sınırlandırmak fizikî ve zihnî bakımdan çocukların yararına olacaktır. Aparatif yiyecek ve içeceklerin evde hazırlanması hem aile bütçesine katkı yapacak hem de çocuğunuzun sağlıklı gıdalarla beslenmesi sağlanmış olacaktır. Sağlıklı hayat tarzı Çocukların geç saatlerde yatmaya alışmalarına izin verilmemelidir, Ertesi gün okul yoksa bile buna göz yumulmamalıdır. Yeterince uyumalarının onların büyümeleri ve sağlıkları için son derece önemli olduğunu anlamaları sağlanmalıdır. Keza düzenli olarak spor yapmanın, sigara içmemenin, alkol ve uyuşturucu maddelerden uzak durmanın ehemmiyeti onlara anlatılmalıdır. Sağlık eğitiminde en önemli şey anne-babaların çocuklarına rol modeli olmalarıdır. Anne babalar çocuklarına olumlu örnek olmazlarsa, onlara nasihat vermelerinin hiçbir faydası olmayacaktır. Meselâ, anne-babanın sigara içmeye devam ederken, çocuğuna sigara içmeyi yasaklamasının hiçbir faydası olmayacaktır. Çocuklar çevrelerindeki insanları, özellikle en yakınları olan aile fertlerini modelleyen çok iyi birer taklitçidirler. İyi örnek olamayan anne-babaların çocuklarına sağlıklı yaşamayı öğretmeleri son derece zordur.  Sağlıklı hayata yönelik aktiviteler planlarken mutlaka çocuklarınızı da göz önünde bulundurun. Onları da işin içine katın. Çocuklarınızla birlikte onların yaşlarına uygun spor yapın. Meselâ, hergün (ya da düzenli olarak) bisiklet sürün, koşuya çıkın, yürüyüş yapın, yüzmeye gidin… Çocukları bu tür aktivitelere dahil etmek sağlıklı bir hayat yaşamak hususunda onları daha da hevesli bir hâle getirecektir. Kaynak: http://educationarticle.net/health-education/ TERCÜME: ERHAN AKKAYA